Στο μικρό δωμάτιο της Ιστορίας!

Ο Οκτώβρης επιστρέφει κάθε χρόνο σαν αλαφρό φως πάνω από τη Ραφήνα. Μια πόρτα ανοίγει. Πίσω της δωμάτια, κλειδαριές, χαρτιά. Κι ένα παιδικό πλήθος που ψιθυρίζει: «να θυμηθούμε»...

Φέτος ξαναμπήκαμε στο μικρό δωμάτιο Ιστορίας με τα παιδιά της Ε’ τάξης. Η ίδια λαχτάρα, άλλες φωνές. Πέντε σταθμοί που οδηγούν στο ίδιο πάντα τέρμα: την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.

Στην καρδιά της διαδρομής, μια νεαρή γυναίκα με όνομα απλό, Σοφία Παπανικολάου. Φοιτήτρια της Αρχαιολογίας στα χρόνια της Κατοχής. Φύλαξε ένα κυκλαδικό άγαλμα εδώ κοντά, για να μη λερωθεί η μνήμη. Δεν έχουμε φωτογραφία της, μόνο ένα ημερολόγιο με φράσεις κομμένες…

Από εκεί ξεκινά το παιχνίδι...

Τα παιδιά διάβασαν ημερομηνίες, συναρμολόγησαν χάρτες, δοκίμασαν κώδικες. Ένας σταθμός μιλούσε για πρόσωπα, άλλος για τόπους, άλλος για λέξεις-κλειδιά. Το βαγόνι, ένα δωμάτιο με ρόδες, κρατούσε μέσα του το μυστικό και την ανάσα όλων μας. Κάθε λύση άνοιγε μια κλειδαριά, κι έπειτα μία άλλη.

Κι η Σοφία, αν και πλάσμα της φαντασίας, στάθηκε αληθινή όσο την πιστέψαμε: να προστατεύεις ένα κομμάτι μαρμάρου σημαίνει να προστατεύεις ανθρώπους, να προστατεύεις τη γλώσσα τους. Ό,τι λέμε «παράδοση» δεν είναι σκιάχτρο, είναι ένα άσπρο θραύσμα που το κρατάς καθαρό με το χέρι σου.

Στο τέλος, ένα κιβώτιο, όχι με το άγαλμα, αλλά με ένα γράμμα. Λίγες γραμμές που άφηναν τον δρόμο ανοιχτό. Η Ιστορία δεν τελειώνει εδώ, μόνο αλλάζει χώρο, εκεί, στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.

Κι αν κάτι μας έμεινε, είναι αυτό:

Να βαδίζεις ευθύς μέσα στο παρόν, με ένα κομμάτι μνήμης στην τσέπη, όχι βαρύ, μονάχα καθαρό.

Χρόνια πολλά, με ειρήνη σε όλον τον κόσμο!